به نقل از واحد خبر کلینیک جوان، بحث در مورد ارتباط ادعا شده بین استفاده از مهارکنندههای پمپ پروتون (PPI) و خطر ابتلا به زوال عقل همچنان ادامه دارد
بر اساس مطالعات صورت گرفته و شواهد جدیدی که در کنفرانس مجازی سن دیگو در کالیفرنیا در 23 مه در هفته بیماری های گوارشی (DDW) 2022 ارائه شد، نشان داد که در میان تقریباً 19000 نفری که مورد مطالعه قرار گرفته بودند، هیچ ارتباطی بین استفاده از مهارکننده های پمپ پروتون (PPI) و احتمال بیشتر ابتلا به بیماری آلزایمر یا زوال شناختی در افراد بالای 65 سال یافت نشد.
راج شیشیر مهتا، سرپرست تیم تحقیق، متخصص گوارش در بیمارستان عمومی ماساچوست در بوستون، میگوید: «ما دریافتیم که استفاده از PPI ها ( مهارکننده های پمپ پروتون، داروهایی هستند که برای درمان مشکلات گوارشی مانند : زخم معده و … تجویز می شوند.) در افراد مسنتر با زوال عقل، با اختلال شناختی خفیف، یا کاهش نمرات شناختی در طول زمان همراه نیست.» همچنین او افزود: «در حالی که تلاشهای توصیفی بسیار مهم هستند، بهویژه زمانی که تاثیرات داروها به صورت مستقیم نشان داده نمیشوند، اما این دادهها در مورد تأثیرات شناختی استفاده طولانیمدت از PPI ها در افراد مسنتر اطمینان میدهند.»
استفاده رو به رشد این دارو و افزایش نگرانی ها
به گفته مهتا، از آنجایی که استفاده از داروهای مهارکننده پمپ پروتون (PPI) در سراسر جهان افزایش یافته است، نگرانی هایی نیز در مورد اثرات نامطلوب استفاده طولانی مدت آنها وجود دارد. او گفت: «یک زمینه خاص نگرانی، به ویژه در میان افراد مسن، ارتباط بین استفاده طولانی مدت PPI ها و خطر ابتلا به زوال عقل است.» علت پرداختن به این بحث ( تاثیر این داروها بر زوال عقل) ، مطالعه فوریه 2016 بود که در مجله JAMA Neurology منتشر شد.
این مطالعه ارتباط مثبتی بین استفاده از PPI ها ( داروهای مهارکننده پمپ پروتون) و زوال عقل در ساکنان آلمان که سن آن ها 75 سال و بالاتر بود را نشان داد. محققان استفاده از PPI را با افزایش 44 درصدی خطر زوال عقل طی 5 سال مرتبط دانستند.
مهتا گفت، مطالعه سال 2016 بر اساس دادههای ادعایی انجام شد، که میتواند «عدم دقت یا سوگیری در تعریف موارد زوال عقل» را معرفی کند. او خاطرنشان کرد که آن مطالعه و سایر مطالعات قبلی نیز به دلیل ناتوانی در توضیح داروهای همراه یا بیماریهای همراه محدود شدهاند. برای غلبه بر این محدودیتها در مطالعه خود، مهتا و همکارانش دادههای دارویی جمعآوریشده در طول ویزیتهای حضوری را تجزیه و تحلیل کردند و از کارشناسان خواستند پیامدهای آلزایمر را بررسی کنند. داده های تحقیق از ASPREE، یک مطالعه بزرگ آسپرین بر روی 18846 فرد مسن تر از 65 سال در ایالات متحده و استرالیا بدست آمده است. این پژوهش نشان داد که در مجموع 566 نفر در طول پیگیری در این مطالعه دچار زوال عقل شدند.
در مطالعه ی مهتا و همکارانش، محققان داده هایی در مورد مصرف الکل و سایر عوامل سبک زندگی و همچنین اطلاعاتی در مورد بیماری های همراه، بستری شدن در بیمارستان و رفاه کلی از بیماران را داشتند. مهتا گفت: “شاید بزرگترین نقطه قوت مطالعه ما ارزیابی های دقیق عصبی شناختی ما باشد.” مهتا و همکارانش شناخت را در ابتدا و در سال های اول، سوم، پنجم و هفتم با استفاده از مجموعه ای از آزمون ها ارزیابی کردند. یک هیئت متخصص از متخصصان مغز و اعصاب، روانشناسان اعصاب، و متخصصان سالمندی موارد آلزایمر را مطابق با معیارهای DSM-IV مورد قضاوت قرار دادند. اگر در این میان تشخیصی نامشخص بود، افراد را برای انجام کارهای بیشتر، از جمله تصویربرداری عصبی، ارجاع می دادند.
برای محاسبه داده ها و تحلیل آماری در این پژوهش از رگرسیون، ویا مدلسازی اثرات مختلط برای ارتباط مصرف دارو با نمرات شناختی استفاده شد. همه آنالیزها برای سن، جنس، شاخص توده بدنی، مصرف الکل، سابقه خانوادگی آلزایمر، داروها و سایر بیماریهای پزشکی تنظیم شدند.
در ابتدا، استفاده کننده های PPI ها ( داروهای مهارکننده پمپ پروتون ) بیشتر سفیدپوست بودند، تحصیلات کمتر و نرخهای بالاتر فشار خون، دیابت و بیماری کلیوی داشتند. در این گروه همچنین احتمال بیشتری داشت که افراد تعداد پنج عدد دارو یا بیشتر را در روز مصرف کنند. در طی 80 سال و 967 روز پیگیری ، 566 مورد زوال عقل از جمله 235 مورد احتمالی بیماری آلزایمر و 331 مورد زوال عقل دیگر وجود داشت. استفاده از PPI ها ( داروهای مهار کننده پمپ پروتون، داروهایی که برای درمان مشکلات گوارشی مانند : زخم معده و … تجویز می شوند.) در مقایسه با عدم استفاده از این داروها با آلزایمر مرتبط نبود.
مهتا بیان کرد که : «به طور مشابه، وقتی به طور خاص به بیماری آلزایمر یا انواع مختلط زوال عقل نگاه می کنیم، هیچ ارتباطی بین استفاده از PPI ها ( مهارکننده های پمپ پروتون) و زوال عقل پیدا نمی کنیم. هنگامی که محققان افرادی را که قبلاً PPI مصرف می کردند را کنار هم گذاشتند، هیچ ارتباطی بین شروع PPI ( داروهای مهارکننده پمپ پروتون ) و ابتلا به آلزایمر در طول زمان پیدا نکردند.
اهداف ثانویه مطالعه شامل جستجوی ارتباط بین استفاده از PPI ها ( داروهای مهارکننده پمپ پروتون) و اختلال شناختی خفیف یا تغییرات قابل توجه در شناخت در طول زمان بود. در هر دو مورد، هیچ ارتباطی بین متغیرها یافت نشد. استفاده از PPI ها ( داروهای مهارکننده پمپ پروتون ) در ابتدا با اختلال شناختی، بدون زوال عقل ( که به عنوان اختلال شناختی خفیف شناخته می شود) و یا با تغییرات در نمرات کلی آزمون شناختی در طول زمان همراه نبود.
مهتا و همکارانش بیان کردند که : « یک جمعیت متنوع چند ملیتی از مناطق شهری و روستایی در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند، همانطور که “آزمایش شناختی بسیار دقیق با قضاوت متخصص در مورد نقاط پایانی ما” انجام گرفته بود. همچنین باید گفت در این پژوهش از بین کل افرادی که تحت مطالعه قرار گرفته بودند تنها کمتر از 5 درصد از تحقیق خارج شدند. از نظر محدودیتها، این یک مطالعه مشاهدهای بود «بنابراین وجود مداخلهگر مزاحم در این نوع پژوهش ها همیشه ممکن است». اما تاکید میکنم که مطالعات ما جزو بزرگترین مطالعات صورت گرفته تا به امروز می باشد.
چرا یافته های به دست آمده از پژوهش ها با هم متفاوت بودند ؟
پائول مویدی، مدیر مسئول جلسه ، در پرسش و پاسخ کنفرانس بیماری های گوارشی در سال 2022، گفت که مطالعه « واقعاً به خوبی انجام شد. » مویدی، استاد دانشکده پزشکی در دانشگاه مک مستر در همیلتون، کانادا، از مهتا پرسید که چرا او « مطلقاً هیچ سیگنالی پیدا نکرد، در حالی که مطالعه آلمانی پیدا کرد. » مهتا پاسخ داد: « سوال خوبی است. اگر به کل پژوهش نگاه کنید، متوجه نتایج متناقضی که وجود داشته است، خواهید شد. » مهتا خاطرنشان کرد که این تفاوت می تواند به نحوه طبقه بندی زوال عقل توسط محققانی که مطالعات داده های ادعایی را انجام می دهند مرتبط باشد. مهتا گفت: «اگر در طول 5 سال به جزئیات نگاه کنید، تقریباً 40 درصد از شرکتکنندگان ( در مطالعات آلمانی ) با تشخیص آلزایمر مواجه میشوند که بسیار زیاد است.» این سوالی را در مورد اینکه آیا تشخیص زوال عقل واقعاً دقیق بوده است ایجاد می کند.
منابع:
