جراحی پتوز و کاربرد درمانی آن

جراحی پتوز چیست؟

جراحی پتوز هنگامی نیاز است که پلک فوقانی روی چشم بیفتد. امکان دارد پلک شما تنها اندکی آویزان شود، یا فقط تا اندازه‌ای مردمک چشم را بپوشاند در اکثر موارد، چشم‌ پزشکان برای درمان پتوز چشم در کودکان جراحی پتوز و کاربردهای درمانی آن را را توصیه می‌نمایند. این کار به‌منظور سفتی عضله بالابر یا پیوند پلک به عضلات دیگری است که می‌توانند به بلند شدن پلک کمک کنند.

پتوز هنگامی رخ می دهد که پلک فوقانی روی چشم بیفتد. امکان دارد پلک شما تنها اندکی آویزان شود، یا فقط تا اندازه ای که مردمک چشم را بپوشاند؛ که در این موقعیت می توان از هایفوتراپی نیز بهره برد. پتوز می تواند بینایی طبیعی را محدود یا حتی به طور کامل مسدود کند. هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان امکان دارد که به پتوز دچار شوند و نیازمند جراحی پتوز باشند.

دسته ای از کودکان هستند که با پتوز متولد می شوند و به عبارتی دارای پتوز مادرزادی هستند. چنین چیزی می تواند ناشی از اختلالی باشد که  عضله ی بالابر پلک به آن دچار باشد و آن ها را مجبور به جراحی پتوز نماید. آشکارترین نشانه پتوز افتادگی پلک است. نشانه دیگر این است که چین های پلک فوقانی در سطحی برابر با یکدیگر قرار نگیرند که در این صورت نیازمند جراحی پتوز می شوند. کودک مبتلا به پتوز احتمالاً سر خود را به عقب بر می گرداند، چانه خود را بالا می برد یا ابروهای خود را بالا می کشد تا سعی کند بهتر ببیند. این حرکات می تواند به مرور زمان موجب مشکلات و اختلالاتی در  سر و گردن کودک گردد.

پتوز در کوردکان

در بعضی مواقع، کودکی که با پتوز متولد می شود و به پتوز مادرزادی دچار است، می تواند در چشم دیگر خود نیز با اختلالاتی مواجه باشد. این مشکلات اختلال در حرکت چشم، عارضه های عضلانی چشم، تومورها (روی پلک یا جاهای دیگر) و سایر مشکلات دیگر را در بر می گیرند که هدف جراحی پتوز برطرف سازی آن می باشد. در بعضی مواقع با توجه به شدت عارضه که حتی موجب کاهش بینایی می‌شود از روش بلفاروپلاستی نیز بهره می برند.

بزرگسالان هنگامی که عضله بالابر آن ها کشیده می شود و یا از پلک آنها جدا می گردد، به پتوز مبتلا می شوند (که آن را به عنوان پتوز انکولشنال یا اکتسابی معرفی می کنند). علت این امر می تواند کهولت سن یا آسیب دیدگی چشم باشد. بعضی اوقات بعد از جراحی پتوز، پتوز به عنوان یک عارضه جانبی رخ می دهد.

در موارد اندک و نادری پیش می آید که بیماری ها یا تومورها بر روی عضله پلک تأثیر بگذارند و باعث پتوز شوند.

عوامل موثر بر درمان و جراحی پتوز در کودکان

چشم پزشکان هنگام تصمیم‌گیری در خصوص اتخاذ بهترین روش برای درمان و جراحی پتوز در کودکان، اغلب عوامل زیر را به عنوان ضرورت های درمانی در نظر می گیرند:

• سن کودک
• اینکه یک پلک دچار عارضه است و یا هر دو
• ارتفاع پلک
• قدرت عضله پلک
• تحرکات چشم

در اکثر موارد، چشم پزشکان برای درمان پتوز چشم در کودکان جراحی پتوز را توصیه می نمایند. این کار به منظور سفت شدن و استحکام عضله بالابر یا پیوند پلک به عضلات دیگری است که می توانند به بلند شدن پلک کمک کنند.

همچون عمل کاشت ابرو که به ایجاد پیوند میان مو و پوست و استحکام عضلات آن مرتبط است.  هدف از این کار بهبود در بینایی چشم است. شایع ترین علت پتوز مادرزادی عدم رشد صحیح عضله بالابر است. کودکانی که دچار پتوز هستند ممکن است دچار آمبلیوپی نیز شوند که همواره آن را به عنوان تنبلی چشم نیز معرفی می کنند.

این اختلال همچنین می تواند بینایی آن ها را به تأخیر بیندازد و یا محدودیت هایی را در آن ایجاد نماید.

کلینیک جوان یکی از مجموعه‌های درمانی معتبر در خصوص جراحی پتوز است که با همکاری دکتر ظاهریانی به عنوان متخصص چشم پزشکی و دکتر همتیان به عنوان متخصص پوست، مو و زیبایی خدمات درمانی مرتبط با جراحی پتوز را در سطحی معتبر و استاندارد ارائه می‌نماید.

اگر کودک دچار آمبلیوپی یا همان تنبلی چشم نیز باشد، باید این بیماری و عارضه نیز مورد درمان  قرار گیرد و جراحی پتوز نیز در این خصوص مورد استفاده است. تنبلی چشم را می توان با استفاده از پیوند چشم یا عینک مخصوص یا استفاده از قطره های چشمی خاص برای تقویت ضعف عضلات چشم بهبود بخشید.

جراحی پتوز و کاربردهای درمانی آن

خوشبختانه این عارضه قابل درمان است و می توان اختلالات ناشی از آن را بهبود بخشید. جراحی پتوز عملی برای استحکام  ماهیچه ای است که پلک بالایی شما را حرکت داده و نگه می دارد. با افزایش سن، عضله بالابر که پلک بالایی شما را بلند می کند کشیده و ضعیف می شود و باعث افتادگی پلک می شود.

اگر پلک افتاده ای دارید که باعث اختلال در بینایی شما می شود، جراحی پتوز و کاربردهای درمانی آن می تواند راهی موثر برای بهبود بینایی شما باشد. اگر یکی از پلک های شما شروع به آویزان شدن کرده یا در ارتفاع پلک های شما اختلاف وجود دارد، می توان جراحی پتوز را برای جوانتر نشان دادن شما انجام داد.

همچنین روش دیگری که می توان از آن نام برد لیفت با نخ و کشیدن پوست به منزله از بین بردن پوست های اضافی است.

بهبود از طریق جراحی پتوز به چه عاملی بستگی دارد؟

بهبود از طریق جراحی پتوز مادرزادی بسته به شدت بیماری در هر سنی قابل انجام است. و در صورت وجود خطر ابتلا به تنبلی چشم یا وضعیت غیرمعمول مشاهده شده، اقدام زودهنگام نسبت به درمان بیماری و عارضه مورد نیاز و ضروری است. شیوه مناسب برای جراحی پتوز به اهداف درمانی، تشخیص زمینه‌ای، ترجیح و اولویت جراح و میزان عملکرد عضله پلک بالابر، بستگی دارد. بیماران باید توجه داشته باشند که دستیابی به تقارن و همسطح شدن پلک ها امری است که به آسانی اقدامی چون کربن تراپی تحقق نمی یابد و دشوار است.

برای بیماران دچار به خشکی چشم، بی حسی در قرنیه، از کار افتادگی بیش از حد پلک بالابر و موارد حساس دیگر باید مراقبت های زیادی انجام شود تا از قرار گرفتن در معرض کراتوپاتی (قرمزی چشم) بعد از جراحی پتوز جلوگیری شود.

در بسیاری از موارد امکان دارد پزشک شما جراحی پتوز را توصیه کند. چرا که طی این روش، عضله بالابر سفت و محکم می شود. با این کار پلک بر اساس موقعیت مورد نظر به سمت بالا کشیده و نگه داشته می شود.

نحوه انجام جراحی پتوز

جراحی پتوز اغلب به صورت سرپایی انجام می شود، به این معنی که می توانید همان روز جراحی به خانه بروید. مچنین برای کاهش درد و بی حس نمودن چشم از بی حسی های موضعی بهره می برند. در بعضی مواقع، فقط ممکن است جراح نیاز به تنظیم جزئی در عضله بالابر داشته باشد. اما برای پتوز شدیدتر، ممکن است نیاز به تقویت عضله بالابر و پیوند دوباره‌ی آن به پلک باشد. مانند هر نوع جراحی، خطرات و عوارض احتمالی با جراحی پتوز وجود دارد.

چشم پزشک شما در مورد این موارد با شما صحبت خواهد کرد. قبل از جراحی پتوز، حتماً تمام داروهای مصرفی خود را به چشم پزشک خود بگویید. تمام داروهای تجویز شده و فاقد نسخه، ویتامین ها و مکمل ها را نیز در میان بگذارید.

برای جراح چشم شما بسیار مهم است که بداند شما از آسپرین (یا داروهای حاوی آسپیرین) یا داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنید یا خیر و اینکه آیا احتمالاً مشکل خونریزی دارید یا نه.

از همین رو، آسیب های مرتبط با جراحی پتوز، از جمله خشکی چشم، خراشیده شدن قرنیه و یا هماتوم همواره وجود دارد. هماتوم می تواند ایجاد لخته ای از خون باشد. علاوه بر این، اینکه جراحان پلک مورد جراحی را در موقعیتی غیرهمسطح یا خیلی پایین یا بالا بگذارند اغلب اتفاق می افتد.

نکات پس از جراحی

• بعد از چند ساعت باید بتوانید به خانه بروید.
• پلک خود را خیس نکنید، ورزش های سنگین انجام ندهید یا خم نشوید تا زمانی که بخیه ها را باز نکرده اید.
• برای چند هفته چشمان خود را آرایش نکنید و الکل ننوشید و صورت خود را از آفتاب دور نگه دارید.
• 4 هفته شنا نکنید.
• ورزش منظم باید به شما کمک کند تا در اسرع وقت به فعالیت های عادی خود برگردید.
• قبل از شروع ورزش، از تیم مراقبت های بهداشتی یا پزشک عمومی خود راهنمایی بخواهید.
• اثرات جراحی پتوز برای مدت طولانی ادامه دارد. صورت شما همچنان پیر می شود اما همیشه باید جوانتر از حالت جراحی باشد.

در نهایت باید گفت هیچ راهی برای جلوگیری از افتادگی پلک وجود ندارد. تنها آگاهی از علائم و معاینه مداوم چشم می تواند شما را در بهبود وضعیت چشم هایتان یاری کند. اگر متوجه شدید که کودک شما دچار افتادگی پلک است، بلافاصله او را نزد پزشک ببرید تا تحت درمان و نظر پزشک باشد. از آنجا که پتوز می تواند به بینایی شما آسیب برساند، باید آن را جدی گرفت. شاید بتوانید با مراجعه فوری به پزشک، مانع رشد بیماری و در نهایت درمان آن شوید.

همچنین امروزه امکان استفاده از روش های جدیدی چون آراف فرکشنال نیز می تواند در جوانسازی پوست راهگشا باشد.

---

منابع:

• https://www.danielezra.co.uk/droopy-eyelid#:~:text=How%20is%20ptosis%20surgery%20performed,need%20for%20a%20skin%20incision
• https://www.aao.org/eye-health/diseases/what-is-ptosis