چشم

هیدروکسی کلروکین و تاثیر آن بر چشم

هیدروکسی کلروکین چیست؟

هیدروکسی کلروکین دارویی است که در ابتدا براي مقابله با مالاريا ساخته شد. اما هم اكنون براي درمان اختلالات التهابي و سیستم خودايمن مانند : روماتیسم مفصلی ( آرتریت روماتوئید) ، لوپوس و سندرم شوگرن مورد استفاده قرار مي گيرد.

این دارو با کاهش توانایی سیستم ایمنی بدن در ایجاد التهاب به تعداد بسیار زیادی از افراد کمک کرده است. اما مشخص شده که استفاده طولانی مدت از این دارو عوارضی از جمله برخی مشکلات چشمی را در پی دارد .

هیدروکسی کلروکین یک داروی ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری است . این دارو فعالیت سیستم ایمنی بدن را تنظیم می کند. همچنین می تواند روند بیماری زمینه ای را اصلاح کند ، نه اینکه فقط علائم را درمان کند.

تاثیر هیدروکسی کلروکین بر شبکیه چشم
تاثیر هیدروکسی کلروکین بر شبکیه چشم

عوارض جانبی استفاده:

عوارض جانبی معمول نیستند. با این حال ، در برخی افراد هیدروکسی کلروکین می تواند باعث موارد زیر شود:

  • بثورات پوستی ، به ویژه آنهایی که در مواجهه با نور خورشید بدتر می شوند.
  • ایجاد حالت تهوع ، سوهاضمه و یا اسهال
  • سردرد
  • وزوز گوش (زنگ زدن در گوش)
  • مشکلات بینایی ( آسیب به شبکیه چشم )

این خطر وجود دارد كه این دارو بتواند به قسمتی از داخل چشم به نام شبكیه آسیب برساند.

به همین منظور قبل از مصرف دارو بهتر است توسط متخصص چشم معاینه شوید. همچنین پس از استفاده بایستی به صورت منظم برای معاینه به چشم پزشک مراجعه کنید.

هیدروکسی کلروکین چگونه بر روی چشم تأثیر می گذارد؟

اعتقاد بر این است که این دارو باعث تغییراتی در رنگدانه ماکولا یا قسمت مرکزی شبکیه می شود.

ماکولا مسئول دید واضح، رنگی و شفاف مرکزی است. ماکولا به ما این امکان را می دهد که جزئیات را دقیق تر ببینیم. هیدروکسی کلروکین به سلول های رنگدانه ای شبكیه متصل می شود و باعث ایجاد تغییرات نامطلوبی در بینایی می شود.

این تغییرات نامطلوب با گذشت زمان و به آرامی رخ می دهند. بر اساس تغییرات ایجاد شده در چشم ممکن است اشیا در دید ما مبهم یا مخدوش به نظر برسند. یکی از عوارض جدی ناشی از این دارو مسمومیت شبکیه چشم است.

در پی این مشکل ممکن است بخش زیادی از ماکولا از بین برود.  

عواملی که خطر آسیب شبکیه ناشی از هیدروکسی کلروکین را  افزایش می دهند شامل موارد زیر است:

  • داشتن سن بالای 60 سال
  • مصرف دارو در دوزهای بالا
  • مصرف این دارو به مدت پنج سال یا بیشتر
  • از دست دادن مقدار قابل توجهی از وزن هنگام مصرف دارو
  • بیماری کلیوی یا کبدی از قبل موجود
  • بیماری شبکیه که از قبل وجود داشته است.
تصویربرداری از شبکیه به وسیله OTC
تصویربرداری از شبکیه به وسیله OTC

علائم صدمه به شبکیه چشم ناشی از هیدروکسی کلروکین چیست؟

در مراحل اولیه صدمه به شبکیه چشم بر اثر استفاده از این دارو ، بیماران اغلب بدون علامت هستند. به همین علت انجام تصویربرداری های مخصوص شامل: OCT و میدان بینایی از چشم در معاینات چشم پزشکی بسیار با اهمیت است.

علائم اغلب در هر دو چشم بروز می کند. برخی از علائمی که با گذشت زمان ممکن است در فرد بروز کند شامل :

  • کاهش دید رنگی به ویژه در اجسام قرمز
  • از دست دادن دید مرکزی
  • مشکل در خواندن
  • کاهش یا تاری دید
  • خیره شدن به یک ناحیه  

غربالگری سالانه برای تمام افرادی که از هیدروکسی کلروکین استفاده می کنند توصیه می شود. برای افرادی که بیش از 10 سال است که از این دارو استفاده می کنند غربالگری بسیار ضروری است.

مسمومیت شبکیه چشم ناشی از این دارو معمولاً قبل از پنج سال از مصرف دارو اتفاق نمی افتد. اما برای اطمینان بیشتر معاینات سالانه چشم توصیه می شود تا در صورت بروز علائم اولیه چشمی دارو متوقف شود.

تغییرات در دید خود را نادیده نگیرید. به محض بروز علائم در پی درمان آن باشید زیرا تشخیص به موقع هر مشکل ضروری است.

غربالگری سالانه برای تمام افرادی که از هیدروکسی کلروکین استفاده می کنند توصیه می شود.
غربالگری سالانه برای تمام افرادی که از هیدروکسی کلروکین استفاده می کنند توصیه می شود.

کدام آزمایشات غربالگری سالانه توسط چشم پزشک انجام می شود ؟

رهنمودهای مربوط به غربالگری چشم در طول سالها گسترش یافته است. همچنین فناوری تشخیص تغییرات نامطلوب در شبکیه  چشم که ناشی از استفاده هیدروکسی کلروکین می باشد نیز بهبود یافته است. در حال حاضر ، یک معاینه چشم باید شامل موارد زیر باشد:

  • معاینه دقیق شبکیه با مردمک گشاد
  • ارزیابی میدان بینایی هر چشم
  • تصویربرداری از شبکیه به وسیله ( OCT )
  • تست شبکه آمسلر

قبل از مصرف این دارو به موارد زیر توجه کنید

اگر به هیدروکسی کلروکین حساسیت دارید ، نباید از آن استفاده کنید. برای اطمینان از اینکه این دارو برای شما بی خطر است ، اگر سابقه بیماری خاصی دارید باید به پزشک خود اطلاع دهید. این بیماری ها شامل :

  • هر نوع آسیب یا بیماری چشمی
  • بیماری قلبی ، اختلال در ریتم قلب
  • دیابت، اختلال معده ، آلرژی به کینین
  • بیماری کبد یا کلیه
  • پسوریازیس
  • اعتیاد به الکل

پورفیریا (یک اختلال آنزیمی ژنتیکی است که باعث ایجاد علائمی بر روی پوست یا سیستم عصبی فرد می شود.)

استفاده از هیدروکسی کلروکین چه عوارضی دارد ؟

استفاده از این دارو می تواند عوارض جانبی جدی را به همراه داشته باشد که شامل :

  • تاری دید یا سایر تغییرات بینایی ، که ممکن است در بعضی موارد دائمی باشد.
  • بیماری قلبی ، از جمله نارسایی قلبی و مشکلات در ریتم قلب ( ضربان قلب ) که ممکن است بسیار خطرناک باشد.
  • احساس زنگ زدن در گوش ها یا از دست دادن شنوایی
  • تورم سریع پوست و ایجاد بثورات پوستی ، افزایش رنگدانه ها و تیرگی پوست.
  • اسپاسم برونش ( گرفتگی در مجاری تنفسی ) از خفیف یا شدید
  • افت قند خون شدید
  • خونریزی یا کبودی غیرمعمول ، کم خونی
  • ضعف عضلانی ، ناهنجاری های کبدی
  • ریزش مو یا تغییر در رنگ مو
  • تشنج
  • تغییر در خلق و خو ( افکار و رفتار غیر طبیعی )

در صورت بروز هر کدامیک از عوارض جانبی جدی بلافاصله به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید.

تمامی معاینات چشمی ذکر شده از جمله : ارزیابی میدان بینایی چشم ، تصویربرداری از شبکیه به وسیله ( OCT ) و … در کلینیک جوان در بوکان قابل انجام می باشد. 


منابع :

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا